Tadeusz Wroński – patron Fundacji

Urodził się w Warszawie 1 kwietnia 1915 roku. Naukę gry na skrzypcach rozpoczął w wieku lat siedmiu. Od 15 roku życia był uczniem profesora Józefa Jarzębskiego. W 1939 roku ukończył z odznaczeniem Konserwatorium Warszawskie. Wojna nie pozwoliła mu na rozwinięcie obiecująco zaczętej kariery. W 1945 roku, znalazł się w Sopocie, gdzie wznowił działalność zawodową, będąc współzałożycielem, a następnie pierwszym koncertmistrzem Filharmonii Bałtyckiej. W Sopocie rozpoczął również karierę dydaktyczną. W 1947 roku wyjechał na dwuletnie stypendium do Belgii, gdzie studiował w Królewskim Konserwatorium Muzycznym w Brukseli, pod kierunkiem prof. Andree Gertlera. Studia ukończył z wyróżnieniem Premiere Prix. W 1949 roku został zastępcą profesora w ówczesnym Konserwatorium Warszawskim. Jednocześnie rozszerzył działalność artystyczną. Koncertował intensywnie w Europie i w Azji. Jako solista występował z polskimi i zagranicznymi orkiestrami, z takimi dyrygentami jak: St. Wisłocki, J. Krenz, B. Wodiczko, W.Rowicki, P. Klecky, V. Smetacek, D. Georgescu, itd. Występował także w duecie z Władyslawem Szpilmanem, następnie w założonym przez siebie kwartecie smyczkowym i wreszcie w Kwintecie Warszawskim. Żywo zainteresowany problemami środowiska muzycznego w Polsce, był jednym z założycieli Stowarzyszenia Polskich Artystów Muzyków i Stowarzyszenia Polskich Artystów Lutników.

W 1965 roku wyjechał do USA, nauczać w renomowanej uczelni muzycznej Indiana University School of Music, w Bloomington, w stanie Indiana. Od tamtej pory, aż do roku 1986 dzielił swój czas pomiędzy Warszawę i Bloomington. W latach 1973 – 1975 był rektorem Akademii Muzycznej im. Fryderyka Chopina w Warszawie. W ciągu swej ponad 40-letniej kariery pedagogicznej przez jego klasę przeszło około 400 studentów. Wielu Jego wychowanków zrobiło znaczące kariery artystyczne i pedagogiczne. Był członkiem Centralnej Komisji Kwalifikacyjnej, Polskiej Rady Kultury i Rady Szkolnictwa Wyższego przy Ministerstwie Kultury i Sztuki.

Za swe osiągnięcia artystyczne Tadeusz Wroński został wyróżniony licznymi odznaczeniami państwowymi, m.in. Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Nagrodą 1-go Stopnia Ministra Kultury i Sztuki, dyplomem Zasłużony dla Kultury Polskiej (1988), a także orderem irańskim nadanym przez szacha Iranu w 1967 roku. Był między innymi członkiem honorowym Stowarzyszenia Japońskich Pedagogów Muzycznych.

Tadeusz Wroński dokonał wielu nagrań płytowych, radiowych i telewizyjnych w Polsce i poza jej granicami. Brał udział w licznych programach radiowych i telewizyjnych. Między innymi, w 1989 roku był bohaterem cyklu 12 audycji Polskiego Radia “Profesorowie i ich uczniowie” zatytułowanych “Dynastia profesora Wrońskiego”, a także 3-odcinkowego cyklu radiowego pt. “Rozmowy z mistrzem”.

Jeszcze innym polem działalności T. Wrońskiego była praca wydawnicza. Jest autorem licznych wydawnictw skrzypcowych oraz książek dotyczących pedagogiki muzycznej.

Tadeusz Wroński prowadził kursy mistrzowskie i uczestniczył w pracach jury wielu konkursów skrzypcowych i lutniczych. Był jednym z organizatorów konkursów im. H. Wieniawskiego w Poznaniu. W styczniu 1990 zorganizował własny konkurs pod nazwą “Konkurs Tadeusza Wrońskiego na skrzypce solo”. Konkurs ten przyciągnął blisko 30 młodych skrzypków z całej Polski i stał się początkiem nowego rozdziału w życiu zawodowym T. Wrońskiego. Sukces pierwszego konkursu zaowocował, bowiem, kolejnymi jego edycjami: w latach 1992 i 1995 – ogólnopolskimi, a od 1997 – międzynarodowymi. Do dziś Międzynarodowy Konkurs im. Tadeusza Wrońskiego na Skrzypce Solo jest jedyną tego typu imprezą na świecie.

Tadeusz Wroński był inicjatorem i współorganizatorem licznych kursów i letnich warsztatów dla instrumentalistów. Ostatni kurs, odbywający się rokrocznie w Żaganiu gromadził pedagogów i ich studentów celem wspólnej pracy nad problemami dydaktycznymi.

Żywo zainteresowany zjawiskiem i problematyką talentu, w czasie swej kadencji rektorskiej w Akademii Muzycznej w Warszawie, stworzył na terenie akademii Instytut Pedagogiki Muzycznej. Był zaangażowany w prace Instytutu, jako przewodniczący jego rady naukowej. Wygłaszał wykłady na temat psychologii i talentu muzycznego w Instytucie oraz w Szkole Pedagogiki Specjalnej. Uczestniczył w sympozjach i międzynarodowych konferencjach poświęconych zagadnieniom talentu w muzyce, sztuce, oraz w dziedzinach niezwiązanych ze sztuką. W 1993 roku warszawska AMFC uhonorowała go doktoratem honoris causa za całokształt dokonań.

Tadeusza Wrońskiego znało także środowisko lutnicze. Żywo zainteresowany budową instrumentów smyczkowych, utrzymywał kontakty z wieloma lutnikami w kraju i za granicą. Ceniony jako znawca budowy instrumentów smyczkowych, był częstym konsultantem młodych artystów – tych, którzy wyrabiają instrumenty i tych, którzy na nich grają.

Jego zainteresowania poza-muzyczne i poza-pedagogiczne to filozofia, astrologia, tarok, szachy. Był kompozytorem szachowym, specjalizującym się w dwuchodówkach i szachach bajkowych. Otrzymał kilka nagród w międzynarodowych konkursach kompozycji szachowych. Pisał także książki i eseje o filozofii, astrologii, taroku, jak również opowiadania i wiersze.

Do końca swego życia Tadeusz Wroński pracował nad nowymi wydaniami muzycznymi, pisał i uczestniczył w życiu muzycznym w kraju. Nie doczekał ukazania się swej ostatniej książki – „Artysta w krainie myśli” – będącej odzwierciedleniem jego szerokich zainteresowań, także pozamuzycznych. Książka ukazała się w kilka tygodni po Jego śmierci. Tadeusz Wroński zmarł 15 stycznia 2000 roku w wieku 85 lat.

DZIAŁALNOŚĆ ARTYSTYCZNA

I. ESTRADOWA

1. Liczne koncerty w Polsce,

2. Tournee koncertowe w Europie: Austria, Belgia, Bułgaria, Czechosłowacja, Dania, Finlandia, Francja, RFN, NRD, Wielka Brytania, Holandia, Węgry, Włochy, Norwegia, Rumunia, ZSRR, Szwecja, Szwajcaria, Turcja, Jugosławia,

3. Kilkakrotne tournee koncertowe w państwach azjatyckich: Hong-Kong, Indie, Iran, Japonia,

4. recitale w USA,

II. NAGRANIA
1. Radiowe:

Z orkiestrą:

  1. L.v. Beethoven – Koncert skrzypcowy,
  2. J. Brahms – Koncert skrzypcowy,
  3. Z. Turski – Koncert skrzypcowy, (dedykowany Tadeuszowi Wrońskiemu),
  4. K. Szymanowski – Koncert skrzypcowy, nr. 1,
  5. D. Milhaud – Concertino de Printemps,
  6. A. Berg – Koncert skrzypcowy,
  7. J.S. Bach – Koncert skrzypcowy E-dur,

Z fortepianem:

  1. W.A. Mozart – Sonaty G-dur, A-dur, B-dur
  2. L.v. Beethoven – Sonata VIII, G-dur,
  3. J. Brahms – Sonaty G-dur, A-dur, D-dur,
  4. F. Schubert – Sonatina D-dur,
  5. C. Debussy – Sonata na skrzypce i fortepian,
  6. C. Frank – Sonata na skrzypce i fortepian,
  7. F. Brzezinski – Sonata na skrzypce i fortepian,
  8. H. Melcer – Sonata na skrzypce i fortepian,
  9. J. Wertheim – Sonata op.18, na skrzypce i fortepian,
  10. S. Prokofiev – Sonata na skrzypce i fortepian,
  11. K. Szymanowski – Sonata na skrzypce i fortepian,
  12. K. Szymanowski – Mity,
  13. N. Paganini, K. Szymanowski – 3 Kaprysy,
  14. K. Szymanowski – Kołysanka,
  15. A. Szałowski – Suita,

2. Płyty

  1. A. Berg – Koncert skrzypcowy,
  2. J. Brahms – Koncert skrzypcowy,
  3. D. Milhaud – Concertino de Printemps,
  4. J. Brahms – Sonaty G-dur, A-dur, D-dur,
  5. C. Debussy – Sonata na skrzypce i fortepian,
  6. Z. Turski – Koncert skrzypcowy, (compact disc),
  7. Trzypłytowy album CD, Polskie nagrania, Muza 2004r. (remake)

3. Nagrania z kwartetem, oraz z Kwintetem Warszawskim

  1. T. Baird – Kwartet no. 1, dedykowany Tadeuszowi Wrońskiemu,
  2. S. Moniuszko – Kwartety nr. I i II,
  3. G. Bacewicz – Kwartety nr. IV i V,
  4. C. Debussy – Kwartet,
  5. D. Szostakowicz – Kwintet,
  6. F. Schumann – Kwintet,
  7. J. Zarebski – Kwintet,
  8. G. Bacewicz – Kwintet nr. I,
  9. J. Brahms – Kwintet,

NAJWYBITNIEJSI WYCHOWANKOWIE I UCZNIOWIE T. WROŃSKIEGO
Polska

  1. Zenon Bąkowski – ś.p., profesor zw. AMFiC w Warszawie, koncertmistrz Filharmonii Narodowej
  2. Henryk Keszkowski – ś.p. profesor zw. Akademii Muzycznej w Gdańsku
  3. Stefan Kamasa – altowiolista, solista i kameralista, emerytowany prof. zw. AMiFC w Warszawie
  4. Stanisław Kawalla – ś.p. prof. Uniwersytet w Xalapie – Meksyk
  5. Krzysztof Jakowicz – solista i kameralista, emerytowany prof. zw. UMFC w Warszawie
  6. Hanna Lachert-Segal – skrzypaczka New York Philharmonic
  7. Andrzej Siwy – emerytowany prof. Conservatoire Royal de Bruxelles.
  8. Magdalena Rezler-Niesiołowska – solistka i kameralistka, prof. Freiburg Musik Hohschule
  9. Maria Słubicka – emerytowana pedagog UMFC w Warszawie
  10. Franciszek Jurys – skrzypek Freiburger Barock Solisten
  11. Bogusław Bruczkowski – ś.p., prymariusz Kwartetu Varsowia
  12. Zofia Kuberska – koncertmistrz Orkiestry Sinfonica do Porto Casa da Música, Portugalia.
  13. Jan Tawroszewicz – starszy wykładowca Uniwersytetu w Christchurch – Nowa Zelandia
  14. Michał Urbaniak – światowej sławy skrzypek jazzowy
  15. Sławomir Tomasik – prof. nadzw. UMFC Warszawa,
  16. Krzysztof Bąkowski – prof. nadzw. UMFC w Warszawie, koncertmistrz FN
  17. Magdalena Szczepanowska – prof. nadzw. UMFC w Warszawie
  18. Jakub Jakowicz – solista i kameralista, adiunkt UMFC w Warszawie

Europa i USA

  1. Henryk Kowalski – solista i kameralista, profesor w Indiana University School of Music, Bloomington, USA,
  2. Robert Murray – solista i kameralista, profesor w Virginia University, USA,
  3. Mary Rees – członek orkiestry Amsterdam Opera, Holandia,
  4. Kenneth Stromberg – profesor w University of Edmonton, Alberta, Kanada,
  5. Syssen Gerd Kappel – altowiolistka, Kopenhaska Orkiestra Radiowa, Dania,
  6. Margaret McDuffy – członek Baden-Baden Chamber Orchestra, Niemcy,
  7. Eugene Purdue – prymariusz Kwartet Thouvenel, USA,
  8. Sally Chisholm – altowiolistka, Kwartet Thouvenel, USA,
  9. Leni Braus – profesor University of Utah, USA
  10. i inni

WYDANIA MUZYCZNE I KSIĄŻKI

I. Edycje krytyczne

  1. N. Paganini – 24 Kaprysy,
  2. J.S. Bach – Sonaty i partity na skrzypce solo,
  3. R. Kreutzer – 42 Kaprysy (wspólnie z prof. Eugenią Uminską),
  4. H. Melcer – Sonata na skrzypce G-dur,

II. Edycje praktyczne

  1. K. Goldmark – Koncert skrzypcowy a-moll,
  2. G. Viotti – Koncert skrzypcowy a-moll
  3. H. Vieutemps – Fantasia Appassionata,
  4. O. Rieding – Koncert skrzypcowy h-moll,
  5. O. Rieding – Koncert skrzypcowy G-dur,
  6. L.v.Beethoven – 5 Sonat na skrzypce i fortepian, (wybór), 1984,
  7. J. Brahms – 3 Sonaty na skrzypce,
  8. W.A. Mozart – Koncert skrzypcowy G-dur, (KV. 216),
  9. Z. Turski – Koncert skrzypcowy
  10. W.A. Mozart – 10 Sonat na skrzypce, (wybór,)
  11. J. Paderewski – Krakowiak, Melodia, w zbiorze: Miniatury Polskie,
  12. L.v. Beethoven – 10 Sonat na skrzypce i fortepian (1987),

III. Książki

  1. Intonacja, PWM, 1951,
  2. Palcowanie, PWM, 1961,
  3. Technologia gry skrzypcowej, PWM, 1965,
  4. Aparat gry, PWM, 1969,
  5. (Powyższe 4 pozycje są samodzielnymi częściami cyklu zatytułowanego “Zagadnienia gry skrzypcowej”),
  6. J. S. Bach, Sonaty i partity na skrzypce solo; studium edytorskie i wykonawcze, PWM, 1970, (Książka jest dodatkiem do krytycznego wydania Sonat i partit na skrzypce solo J.S. Bacha),
  7. La Structure et l’organisation de l’enseinement Musical en Pologne, w:Documentation sur l’Europe Centrale, Institute de Recherches de l’Europe Centrale, Louvain, Belgium, 1965,
  8. Zdolni i niezdolni, o grze i anty-grze na skrzypcach, PWM, 1979,
  9. A Plan for Modernizing Violin Pedagogy, w wydaniu zbiorowym: Concepts in String Playing; Reflections by Artist – Teachers at the Indiana University School of Music, Indiana University Press, Bloomington & London, 1979,
  10. On the Necessity of Furthering and Assisting Musical Talent on an International Level, w: Finding and Promoting the Musically Gifted, in Documanetation of the Kiel-Week Congress, 1985, Gustav Bosse Verlag, Regensburg, 1986,
  11. Co robić z tymi zdolnymi, w: Raport o programie i prognostyce rozwoju teorii i praktyki nauczania osób uzdolnionych – lata dziewięćdziesiąte, Warszawa, 1990
  12. O czym nie ma czasu mówić na lekcjach, PWN, Kraków, 1986)

Prace poza-muzyczne

  1. Tarok, Warszawa, 1990,
  2. Magia Życia (1995),
  3. Artysta w krainie myśli (2000 – posth.)
  4. Resztki z mojej szuflady. Rzeczy niemuzyczne (2004, posth.)
  5. Resztki z mojej szuflady cz. II rzeczy muzyczne (2009, posth)

PRACA NAUKOWA

1. Przewodniczący rady naukowej Instytutu Pedagogiki Artystycznej,

2. Referaty:

1974 – Rovinj, Jugosławia, International Music Symposium,

1974 – Gratz, Austria, International Music Symposium

1975 – Rovinj, Jugosławia, International Music Symposium

1975 – RFN, wizytacje zachodnioniemieckich uczelni muzycznych na zaproszenie rządu niemieckiego, program naukowo-badawczy,

1985 – Kiel, RFN, Kieler Woche Congress,

1987 – Kielce, Sympozjum na temat rozwoju talentu muzycznego, odczyty i wykłady

1988 – Radziejowice, Międzynarodowe sympozjum na temat rozwoju talentu muzycznego

1988 – Warszawa, Międzynarodowa konferencja nt. rozwoju talentu muzycznego

1989, 1990 – jak wyżej,

3. 1975 – RFN, wizytacje zachodnioniemieckich uczelni muzycznych na zaproszenie rządu niemieckiego, program naukowo-badawczy,

4. Inicjatywa i organizacja Międzynarodowej Konferencji nt. rozwoju talentu muzycznego, Warszawa 1988, 1989, 1990

KONKURSY

1. 1952 – Poznań, Konkurs skrzypcowy im H. Wieniawskiego, członek i sekretarz jury,

2. 1957 – jak wyżej,

3. 1957 – Poznań, Konkurs lutniczy im H. Wieniawskiego członek i sekretarz jury,

4. 1959 – Liege, Belgia, Concours Internationale de Quatour, lutniczy, juror,

5. 1960 – jak wyżej, kompozytorski, juror,

6. 1961 – jak wyżej, lutniczy, juror,

7. 1962 – Poznań1, Konkurs lutniczy im. H. Wieniawskiego, przewodniczący jury,

8. 1962 – Konkurs skrzypcowy im. H. Wieniawskiego, juror,

9. 1963 – Liege, Belgia, Concours Internationale de Quatour, k. lutniczy, juror,

10.1964 – Liege, Belgia, Concours Internationale de Quatour, k. kompozytorski, juror,

11.1967 – Konkurs skrzypcowy im. H. Wieniawskiego, juror,

12.1967 – Konkurs lutniczy im. H. Wieniawskiego, przewodniczący jury,

13.1967 – Lipsk, NRD, Konkurs J.S. Bacha, juror,

14.1969 – Monachium, RFN, konkurs skrzypcowy, juror,

15.Paryż, Francja, Concours Internationale de Musique de Chambre, Conservatoire Nationale de Paris, juror,

16.1979 – Brescia, Wlochy, Międzynarodowy Konkurs Skrzypcowy juror,

17.1980 – Odense, Dania, Konkurs Skrzypcowy im. Carla Nielsena, juror,

18.1981 – Brescia, Międzynarodowy Konkurs Skrzypcowy, juror,

19.1984 – Odense, Konkurs Skrzypcowy im. Carla Nielsena, juror,

20.1985 – Midland, Odessa, Texas, USA, Konkurs muzyczny, juror,

21.1988 – Odense, Konkurs Skrzypcowy im. Carla Nielsena, juror,

22.1990 – Warszawa, Konkurs Skrzypcowy Tadeusza Wrońskiego na Skrzypce Solo, organizator, przewodniczący jury,

23.1990 – Zakopane, konkurs im. Karola Szymanowskiego, przewodniczący jury,

24. 1992 – Warszawa, Konkurs Skrzypcowy Tadeusza Wrońskiego na Skrzypce Solo, organizator, przewodniczący jury,

25. 1992 – Odense, Konkurs Skrzypcowy im. Carla Nielsena, juror,

26. 1995 – Warszawa, Konkurs Skrzypcowy Tadeusza Wrońskiego na Skrzypce Solo, organizator, przewodniczący jury,

27. 1997 – Warszawa, Międzynarodowy Konkurs Tadeusza Wrońskiego na Skrzypce Solo, przewodniczący jury